Dersimix Eğitim Harmanı
  Enerji ve Besin Aktarımı
 

Enerji ve Besin Zinciri

Tüm canlılar enerjiye ihtiyaç duyar.
Hayvanlar, bitkileri ve diğer hayvanları yiyerek enerji elde ettikleri için tüketici canlılar olarak adlandırılır.
Bitkiler, fotosentez sırasında güneşten aldıkları enerjiyi kullanarak besin yapar. Elde edilen enerji bitki hücrelerinde kimyasal maddeler içinde depolanır.
Bitkiler, üretici canlılar olarak bilinir. İhtiyaç duydukları besini kendileri üretir.
Tüm canlılar için temel enerji kaynağı güneştir.
Besin zinciri canlılar arasında enerjinin nasıl aktarıldığını gösterir.


Örneğin;
 Mısır                İnek                İnsan


 Üretici           Birincil tüketici             İkincil tüketici
 
  
Güneşten alınan ışık enerjisinin yaklaşık %10'u bitki dokularında depolanır.
Eğer bir hayvan bitkiyi yediğinde elde ettiği enerjinin, sadece %10 luk kısmını yeni dokuların yapımında ise hayatsal faaliyetleri, vücut ısısını korumak ve hareket için kullanır. Ayrıca dışkı ve üre atımıyla da bir kısmını kaybeder.
Aşağıdaki şekil bir besin zincirinde meydana gelen enerji aktarımı göstermektedir. 
 

Sayı piramitleri

Besin zincirinden elde edilen bilgi piramit sayısını da gösterir. Her blok, besin zincirinin her bir basamağındaki canlıların sayısını gösterir.
Aşağıda besin zinciri için oluşturulan bir sayı piramidi verilmiştir.

 

   
Kullanılabilir enerjinin azalmasından dolayı her basamaktaki canlı sayısı da azalmaktadır.
 


Meşe ağacı    tırtıl    fare    baykuş

 
Besin zincirinin piramit şeklinde gösterimi aşağıdaki gibidir.



Şekildeki bir tane büyük meşe ağacı çok sayıdaki tırtıl, birkaç fare ve bir baykuş için yeterli enerji kaynağıdır. 

Biyokütle piramitleri

Besin zincirinin her bir basamağındaki canlıların toplam kütlesine biyokütle denir. Besin zincirinde ilerledikçe daima biyokütle azalır.
Besin zincirinin basamaklarındaki biyokütlenin piramit şeklinde gösterimi aşağıdaki gibidir.

 
 Biyokütle pramitleri her zaman yukardakine benzer. 

Besin Üretimi ve Enerji Verimliliği

Besin zincirinin her basamağında bir öncekine göre, biyokütlelerinde daha az madde ve daha az enerji içeren canlılar yer alır.
Bu yüzden uzun besin zincirleri verimli değildir.
Bir hektar tarlaya sahip bir çiftçi, tarlasında inekleri için besin yetiştirebilir dolayısıyla da insanları da beslemiş olur veya doğrudan insanların beslenmesi için tarlasında mısır yetiştirebilir.
İnsanlar için mısırın yetiştirilmesi çok daha verimli olacaktır. Çünkü besin zinciri kısa olursa daha az enerji kaybı gözlenir. Yani aynı tarladan 10 kat aha fazla insan beslenmiş olur.

 

 
Kısa olan besin zinciri, besin üretimi açısından daha etkilidir.

 
 
Bugün 128 ziyaretçi (566 klik) kişi burdaydı!"
 
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol