Atmosfer
Dünya'nın çevresini saran gazların oluşturduğu kalın tabakaya atmosfer denir.
Atmosfer, Dünya'nın sıcaklığının sabit tutulmasında etkilidir.Ayrıca içerdiği gazlar sayesinde canlılara yaşam şansı sağlar.
Atmosferin yapısında farklı gazlar vardır;
Yaklaşık % 78’ini azot
Yaklaşık %21’sini oksijen
Kalanını ise karbon dioksit, su buharı ve diğer gazlar meydana getirir.
İlk Atmosfer
Dünya oluşumunun ilk bir milyarlık zaman diliminde meydana gelen, volkanik faaliyetler sonucunda açığa çıkan gazlar ile ilk atmosfer oluştu.
Gaz bulutunun içinde karbon dioksit, su buharı, az miktarda da metan ve amonyak vardı. Oksijen ise çok azdı veya hiç bulunmuyordu.
Mars ve Venüs'te, bugün ki atmosferi temelde CO2 oluşturmuştur. O2 ise yok denecek kadar azdır.
Dünya soğumaya başladığında, su buharı yoğunlaşarak okyanusları meydana getirdi. İlk önce yaşam sularda başladı. İlk oluşan canlılar arasında algler ve bakteriler vardı.
Fotosentez
Yaklaşık 400 milyon yıl önce kara bitkileri oluşmaya başladı.
Bu maddeleri bitkilerin havadan karbon dioksit, topraktan su, güneşten ışık alarak yapılarındaki klorofil yardımı ile birleştirmeleri sonucunda besin ve oksijen üretmelerine fotosentez denir.
|
|
|
|
Işık
|
|
|
|
|
Karbon dioksit
|
+
|
su
|
—————›
|
glikoz
|
+
|
oksijen
|
|
|
|
|
klorofil
|
|
|
|
Kayalar ve Fosil Yakıtlar
Kimyasal etkilerle karbondioksiti karbonata dönüştürerek miktarını azaltan kayaçlara sedimanter kayaçlar denir.
Milyonlarca yıl önce yaşamış canlılardan fosil yakıtlar elde edilir.
Fosil yakıtlar içinde fazla miktarda karbon bulunur.
Kimyasal etkilerle fazla miktardaki fazla miktarlardaki karbon dioksit zaman içinde karbonata dönüştürülerek kayaçların yapısına kayılmıştır.
Fosil yakıtlar milyonlarca yıl önce oluşmuştur.fosilleşmiş çok miktarda karbonunun fosil yakıtların yapısından tutularak havadaki oran düşürülmüştür.
Metan ve amonyak gazı O2 ile tepkimeye girdiği için zamanla azalmıştır. |
