Cinsiyetin Kalıtımı

Çekirdek içerisinde kromozomlar yer alır.
İnsanların vücut hücrelerinde 46 kromozom ( 23 çift kromozom) bulunur. Sadece eşey hücrelerinde 23 kromozom yer alır.  
Eğer birey iki tane X kromozomuna sahip ise dişi; bir X bir de Y kromozomuna sahip ise erkek olur.

Gametler eşey kromozomlarından bir tanesini içerir.
Dişilerin tüm gametleri bir tane X kromozomu içerir.
Erkeklerin gametleri ise ya X ya da Y kromozomu içerir.

 

 
Döllenme sonucunda meydana gelebilecek olasılıkları tabloda görebilirsiniz.
 
 

 
Bir çocuğun kız ( XX ) ya da erkek ( XY ) olma olasılığı % 50’dir.

 

Karakterlerin Kalıtımı

Kromozomlar üzerinde birçok gen bulunur.
Kromozomlar DNA iplikçiklerinden meydana gelir. DNA molekülü üzerinde genler yer alır.
Kalıtsal karakterler genlerle kontrol edilir. Örnek; göz rengi

Biri anneden diğeri babadan gelen ve bireyin bir gen çiftini oluşturan genlere alel genler denir. Alel genler aynı karakterleri denetleyen fakat farklı etkileri olan genlerdir. Örneğin; göz rengi genleri ( mavi renk, ela renk, kahverengi..)

Şekilde bir çift kromozom üzerinde A, B ve C ile kodlanan farklı karakterler görülmektedir.
A1 ve A2 aynı karaktere ait farklı alelerdir. Örneğin; A1 kızıl saç rengi genini, A2 ise kahve saç rengi genini taşıyabilir.
B1 ve B2 aynı karaktere ait aynı alel genlerdir. Örneğin; çil geni
C1 ve C2 aynı karaktere ait farklı alellerdir. Örneğin; C1 düz saç genini C2 ise kıvırcık saç genini taşıyabilir.
 

Kalıtsal Hastalıklar

Kalıtsal olarak nesilden nesile aktarılabilen hastalıklara kalıtsal hastalıklar denir.

Orak hücreli anemi kalıtsal bir hastalıktır. Kırmızı kan hücrelerinin şekilleri değişerek orak halini alır. Böylece kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıma kapasitesi azalır.

Orak hücreli anemi  çekinik (resesif) bir karakterdir. Bireydeki her iki gende de hastalık aleli var ise birey hasta olur.
Eğer birey tek bir çekinik gene sahip olursa hastalık görülmez. Böyle bireylere taşıyıcı adı verilir. Birey bu geni sonraki nesillere kalıtsal olarak aktarabilir.
Genellikle Afrika kıtasında yaşayan bireylerde orak hücre anemiye sıklıkla rastlanmaktadır. Ne var ki bu hastalığın taşıyısı olan bireylerde, o bölge halkında sıkça gözlenen diğer bir hastalık olan sıtmaya karşı direnç görülmektedir.

Çekinik karakterle taşınan diğer bir kalıtsal hastalık ise kistik fibrozisdir. Bu hastalıkta aşırı mukus salgısı nedeniyle sindirim ve solunum güçlüğü ortaya çıkar.
Kalıtsal hastalıklar genellikle çekinik alellerle taşınır. Huntington hastalığı ise baskın alellerle taşınır. Gen çiftinin birinde bu alelin bulunması hastalığın görülmesi için yeterlidir. Bir sinir sistemi hastalığıdır. Orta yaşlara gelinceye kadar hastalığın belirtisi görülmez. Yaş ilerledikçe hareket ve konuşma kaybı, zihinde bulanıklık meydana gelir. Çok nadir görülen bir hastalıktır.