Öğrenciler artık tek başlarına sıralarında oturarak değil, sonuçlara ve ce¬vaplara ulaşmak için birlikte çalışarak öğrenmeliler. Eğer bu fikri kabul eder¬seniz, sınıfın karsısında durup dersi anlatan ya da kitaptan okuyan geleneksel öğretmen tipini reddedersiniz.
-Gary Watıs, Uitısal Eğitim Birliği Yenilik Merkezi Başkanı

Bu bölüm, her bir modelin özel eğilimsel ihtiyaçlarını karşı¬lamak için neler yapılabileceğinin yanı sıra bazı özel konuların belli modeldeki çocuklara nasıl öğretileceğini de açıklayarak si¬ze sunulan bilgileri genişletmek için hazırlanmıştır. Bu bölüm¬den, sahip olduğu bilgileri çocuğunun öğretmeniyle paylaşmak isteyen, çocuğuna evde yardımcı olmak isteyen ebeveynlerin yanı sıra öğretmenler ya da özel ders verenler de faydalanabilir. Lütfen, burada size sunacaklarımızın sadece birer öneri olduğu¬nu, bunları uygularken kendinize has yöntemler geliştirebilece¬ğinizi aklınızdan çıkarmayın.
İKG Çocuklarını Eğitmek
İKG’Ier için en iyi öğrenme yöntemi, duymak, tartışmak ya da duyduklarını tekrar etmektir. Öğrendiklerini kendi kelimeleriyle ifade etmek için zamana ihtiyaç duyarlar. Başka çocuklar için iyi birer öğretmen olabilirler. Böylece kendileri de daha ko¬lay öğrenir, konuşmak için fırsat elde etmiş olur ve başkalarına yararlı olduklarını hissederler. Kendileriyle aynı modeli payla¬şan çocuklarla bir arada çalışırlarsa, istedikleri hızda konuşma ve karşılarındakini dinleme fırsatı elde etmiş olurlar. Dinlerken hareket halinde olmaları, zihinlerinin dinlediklerini almasını ko¬laylaştıracaktır.
İKG çocuklarının yoğun bir sözlü iletişim talepleri vardır. Sı¬nıfta sordukları soruların cevaplanması onlar için çok önemlidir. Çalışırken mırıldanmaya eğilimleri vardır. Sınıfta ders çalışır¬ken ya da test çözerken istedikleri gibi mırıldanıp etraflarındakileri de rahatsız etmemeleri için rahat bir yere ihtiyaçları vardır. İKG’lerin duyduklarını, özellikle de belli bir ritmi olan şeyleri ezberlemeleri çok kolaydır. Sözcüklerin yazımını ezberlemeleri ya da kelime dağarcıklarını genişletmeleri için uyduracağınız kafiyelerin ya da tezahüratların onlara büyük faydası dokuna¬caktır. Öğrendiklerini kişisel deneyimleriyle birleştirirlerse, ha¬fızalarında daha derin bir yer edecektir. Örneğin hayatlarındaki alternatifleri düşünürlerse, "alternatif sözcüğünü öğrenmeleri çok daha kolay olacaktır.
İKG’ler, arka plandan gelen bir ses eşliğinde rahatlıkla çalışa¬bilirler. Hana bazıları, özellikle de okurken radyo programı gibi bir ses eşliğinde çalışma ihtiyacı duyarlar. Sınıfta da bazen walkman kullanarak ders çalışmak isteyebilirler.
Okuma ve yazma ödevlerinin bu çocukları zorlaması müm¬kündür. Okuma becerisi onlara bütünsel dil yaklaşımını kullana¬rak öğretilmelidir, Başlarından geçenleri hikaye şeklinde yaz¬dıktan sonra, kendi ürettiği bu metindeki sözcükleri okuması çok daha kolay olacaktır. İlgilerini çeken konulardaki kitapları seçme özgürlüğü tanınmalıdır bu çocuklara, iri basımlı, sayfala¬rında bol miktarda boşluklar ve resimler bulunan kitapları tercih edeceklerdir.
Harfleri yazmakta büyük zorluk çekebilirler. İlk başlarda gözleri küçük yazılara odaklanmakta güçlük çekeceğinden, iri harflerle yazmaları işlerini kolaylaştıracaktır. Harfleri, rakamla¬rı ya da sözcükleri yazarken birtakım çağrışımlardan yaralan¬mak işine yarayabilir. Örneğin A harfinin yazımı için "Dağa tır¬man, dağdan in, arabayla karşıya geç" gibi bir benzetmeden ya¬rarlanılabilir.
Daha ileri yaşlardaki İKG’lerin daktilo ya da klavye benzeri araçlar kullanmaları, yazmalarını çok kolaylaştıracaktır. Yazılı ödevleri bitirmek için daima öteki çocuklardan daha fazla zama¬na ihtiyaçları olacaktır. Okuma ya da yazmayla ilgili olan ödev¬ler, mümkünse kısa olmalıdır, çünkü fazla ayrıntı içeren yazılı materyaller, dikkatlerini dağıtabilir. Yazılı talimatları sesli bir şekilde okuma ihtiyacı duyabilirler ya da anladıklarını bir baş¬kasına kendi kelimeleriyle anlatmak isteyebilirler.
İKG’ler için kendi yazdıkları, çizdikleri ya da kendilerine ge¬len yazılı materyallerin ayrı bir önemi vardır. Ödevlerinin üzeri¬ne işaretlemeler yapmaktansa, onlarla konuşmak ya da başka bir kağıda küçük notlar yazmak daha faydalı olacaktır. Destekleme ya da tebrik içerikli notlar almak, onları çok mutlu edecektir.
Sınıfta, İKG çocuklarının gözlerini dinlendirebilecekleri, okuyacak ya da bakacak eşyaların olmadığı bazı köşeler olmalı¬dır. Pencere kenarında oturmaları, bu çocukların daha geniş bir perspektifle bakabilmelerini sağlar, gerektiği zaman da gereken yere odaklanabilmelerini kolaylaştırır. Öğretmenler bu çocukla¬rın göz teması kurma konusunda çekingen olabileceklerini, din¬lerken göz teması kurmaktan kaçınacaklarını unutmamalıdırlar.
İKG’lerin eşyalarını düzenleme alışkanlıkları görselliğe da¬yanmaz. Genellikle yığınlar oluştururlar. İşleri takip etmek, eş¬yaları düzenlemek için kendilerine has bir yol geliştirmek ister¬ler. Bu çocuklar büyük fikirlere sahiptirler. Yaratıcı düşüncele¬rini anlatmak, geliştirmek, değerlendirmek İçin desteğe ihtiyaçları vardır. Ayrıca problem çözme konusunda parlak fikirleri vardır.
İKG çocuklarının yoğun bir fiziksel enerjileri vardır. İste¬dikleri gibi hareke! etmelerini sağlamak ya da onlara fiziksel faaliyet seçenekleri sunmak, sınıfta dikkatlerini toplamalarına yardım edecektir. Bu yüzden Öğrenme merkezlerinde kullanılan yaklaşıma benzer bir yaklaşım onlar için oldukça faydalı ola¬caktır, Ayrıca, işlerine yarayacak en iyi seçenekte karar kılabil¬mek için farklı seçenekleri denemek isteyebilirler. Öğrenme es¬nasında kendi tercihlerini yapabilmeleri, öğrenmelerini kolay¬laştırabilir.
İGK’ları Eğitmek
İGK çocukları için en iyi öğrenme yöntemi dinlemek ve tar¬tışmaktır. Herhangi bir dersten, faaliyetten ya da konferanstan önce söyleneceklerin yazılı bir özelini vermeniz, işlerine yara¬yacaktır. Ya da kısaca, "Bugün, Birinci Dünya Savaşı'nın sebep¬lerinden bahsedeceğiz" demeniz bile faydalı olabilir. Böylece zihinlerinde genel bir çerçeve oluşturur, bilgiyi de bu çerçeve içersinde kolayca düzenlerler.
İGK’lara konuşmaları için fırsat yaratın. Düşündüklerini aynı zamanda duyabilmek için, öğrendiklerini kendi kelimeleriyle seslendirme ihtiyacı hissedebilirler. Bu ihtiyaçlarından sınıfta faydalanılabilir. Derste işlenen bir konuyu ya da kavramı bütün sınıf için özetlemelerini isteyebilirsiniz, öteki çocuklara Öğret¬menlik yapabilecekleri fırsatlar yaratmaya çalışın. Aynı modeli kullanan çocuklardan oluşturacağınız bir grupta çocuklar, oku¬duklarım ya da öğrendiklerini kendilerine Özgü hızlı konuşma¬larıyla tartışabilirler. Neredeyse sonu gelmeyecekmiş gibi görü¬nen sorularına cevap verebilmek için onlara zaman ayırın.
Bu çocuklara okuma öğretilirken fonetik yaklaşımdan fayda¬lanılabilir. İlk öğrenme esnasında kendi kendilerine konuşmak ya da konuyu seslendirmek isteyebilirler. Sınıfta bunu başkala¬rını rahatsız etmeden yapabilecekleri bir yer ayarlayın onlara. İGK’lar kitap kurdu olmaya meyillidirler; pek çoğu, gerçeklere dayanan bilgileri öğrenmekten büyük zevk alır.
Öğrenmeye olan ilgilerini, meraklarını destekleyin. Kendi seçtikleri projeler üzerinde, istedikleri hızda çalışmalarına izin verin. Öğrendiklerini sınıf arkadaşlarıyla paylaşmalarını sağla¬yın. "Doğru" cevaplan bulmak için çabalamaktansa. cevaplanamayacak sorular ya da kesinlik taşımayan fikirler dünyasına adım atması için teşvik edin onları. En çok merak ettikleri konu¬lan, yaşlarına uygun yöntemlerle nasıl araştırabileceklerini öğ¬retin onlara.
Yazma konusunda çeşitli seçenekler sunun İGK’lara. Yazılı ödev hazırlamaları için onları sözlü olarak, adım adım yönlendi¬rin. Zihinlerinin yaratıcı yönünü harekete geçirmek için görsel malzemelerden yardım alın. Çocuğunuzu şiir yazmaya ya da kendi dilini oluşturmaya teşvik edin. Zekasının derinliklerine inebileceği yollar bulmasında yardımcı olun.
Ellerini kullanarak yapacakları işler, İGK’larda büyük sıkıntı yaratabilir. Kendilerini baskı altında hissetmemeleri için gerekli olan mekanı ve zamanı onlara verin. Fiziksel faaliyetleri onlara küçük parçalara, aşamalara bölerek, gösterin ya da anlatın; mümkünse mecazlardan yararlanın. Örneğin elektrikle ilgili bir deney yaparken, "Şimdi teli tüpün etrafına bir yo-yonun ipini sarar gibi sar" gibi açıklamalar yapabilirsiniz. Yapılacak işi ken¬dileri denemeden önce istedikleri kadar soru sormalarına izin vermelisiniz.
KİG’leri Eğitmek
KİGler için en iyi öğrenme yolu, ellerini kullanarak yapacak¬ları somut denemelerdir. Öğrendikleri konunun, daha önceki de¬neyimleriyle olan ilişkisini bulduklarında, çok daha kolay öğrenirler. Mümkün olduğunca canlandırma yapmak, fiziksel su¬numlar gerçekleştirmek ya da öğrendiklerinin maketini yapmak isteyeceklerdir. En rahat hatırladıkları şeyler, özellikle de do¬kunma, koklama ya da tatma duyularını kullanarak yaptıkları şeylerdir. Örneğin gözün yapısını Öğrenirken, kitaptan okumak ya da resimlere bakmak yerine, parçalara ayırabilecekleri bir göz modelini kullanmaları çok daha yararlı olacaktır.
Öğrendikleri konuyu gerçekleştirmek, KİG’Ier için en iyi öğ¬renme yöntemidir. Örneğin matematikte çözümleme yapmayı öğrendikleri sırada, ayağa kalkıp yüzler basamağının yerine geçmesini isteyin ondan, bir başka KİG’den de onlar basamağı¬nın olduğu yerde durmasını isteyebilirsiniz.
KİG’Ier, dinlerken sık sık mola vermek, kıpırdanmak isterler. Dinlerken dikkatlerini toplamak için ellerinde tuttukları bir nes¬neyle oynamaları ya da oyun hamuruna şekil vermeleri oldukça faydalı olacaktır.
Gruplar halinde, birkaç arkadaşla beraber ya da öğretmenle¬rinin refakatinde çalıştıklarında başarılı olurlar. Sutlarının sıvaz¬lanması hoşlarına gider.
KİG’Ier, okuma yazmayı öğrenmede güçlük çekebilirler. Okuma becerisi onlara bütünsel dil yaklaşımı kullanılarak öğre¬tilmelidir. Başlarından geçenleri hikaye şeklinde yazdıktan son¬ra, kendi ürettikleri bu metindeki sözcükleri okumaları çok daha kolay olacaktır. İlgi. burada ayrı bir önem taşımaktadır; bu ço¬cuklar kendilerini ilgilendiren konulardaki kitapları seçmek is¬terler. Fiziksel faaliyetlerin anlatıldığı, bol resimli, "kolay'" ki¬tapları tercih ederler. Oturarak değil de hareket ederek okuduk¬larında, daha başarılı olurlar. Sallanan sandalye ya da kondisyon bisikleti kullanmak işe yarayabilir.
KİG çocukları, yazılı talimatları uygulamakta güçlük çeker¬ler. Sözlü talimatları uygulamak ya da ellerini kullanarak yapı¬lacak işleri keşfetmek onlar İçin çok daha kolaydır.
İlk yazma deneyimleri, hayatlarından kesitler içermelidir. Yazılı Ödevleri tamamlamaları için onlara daha fazla zaman ta¬nımaya çalışın; okuyarak ya da yazarak yapılacak ödevleri mümkün olduğunca kısa tutun ya da bunlara alternatif olacak başka ödevler vermeye çalışın. KİG’ler, öğrendiklerini yazılı testlerden ya da raporlardan ziyade, kendi hazırladıkları proje¬lerle, tartışmalarla ya da skeçlerle gösterdiklerinde çok daha ba¬şarılı olurlar. Yazılı bir ödev hazırlaması gerektiğinde, yürürken sesini bir teybe kaydetmesini, sonra buradan dinlediklerini kağı¬da geçirmesini önerebilirsiniz çocuğunuza.
Yazı yazmak, Özellikle de sözcükleri doğru yazmak bu ço¬cuklar için oldukça zorlayıcı olabilir. Bu tür konularda bedenle¬rini ve seslerini mümkün olduğunda kullanmaları, işlerine yara¬yacaktır. Harfleri yazmayı öğrenirken karatahtaya ya da duvara monte edilmiş bir panoya iri karakterlerle yazdırırsanız, bütün bedenini de işin içine katmasını sağlamış olursunuz. Sözcükleri parmaklarıyla havaya ya da toprağa yazarken, sesli bir şekilde tekrar etmesini sağlayın.
Kendi yazdıkları, çizdikleri ya da kendilerine gelen yazılı materyallerin KİG’ler üzerindeki etkisi büyüktür. Onlarla Ödev¬leri hakkında konuşun; ödev kağıtlarının üzerinde işaretlemeler yapmak yerine, başka bir kağıda kısa notlar yazın. Destekleme ya da tebrik içerikli notlar almak, onları çok mutlu edebilir.
KİG’lerin çok fazla ayrıntı içeren yazılı bilgi karşısında dik¬katlerinin dağılacağını unutmayın. Sınıfta görsel olarak rahatsız¬lık vermeyen, okunacak ya da bakılacak çok fazla eşya barındır¬mayan bir köşe olmasını sağlayın. KİG’leri, bu kısımlara baka¬rak gözlerini dinlendirmeleri için teşvik edin. Pencere yakınları¬na oturmalarına izin verirseniz, arada bir, belli sınırlar çerçeve¬sinde geniş manzaraya yönelmek isteyebilir gözleri. Böylece, gerektiğinde belli bir noktaya odaklanmaları kolaylaşacaktır. Bu çocukların göz teması konusunda çekingen olabileceklerini unutmayın, size bakmaları için ısrarda bulunmayın. Sürekli göz teması kurmadan da sizi dinleyebileceklerini bilmelisiniz.
KİG’lerin görsel olarak düzenli olmalarını ummayın. Eşyala¬rını yığınlar halinde toplamaya meyillidirler. Kendilerine has düzenleme yöntemi geliştirmeleri için onlara yardımcı olun. Ya¬zılı bir çalışma yaparken istedikleri geniş alanı sağlamaya çalı¬şın onlara.
KGİ’leri Eğitmek
KGİ çocukları için en kolay öğrenme yöntemi, ellerini kulla¬narak uygulama yapmaktır. Kır gezilerinde, maket ya da gerçek nesneleri kullanarak, koklayarak, dokunarak, hissederek ve söz¬cüklerle anlatılmak istenen şeyi görerek öğrenmek isterler. Öğ¬renme deneyimlerini mümkün olduğunca somutlaştırmaya çalı¬şın. Örneğin para bozmayı Öğreniyorsa, gerçek bozuk paralarla ve banknotlarla bunu tekrar tekrar denemesini sağlayın. O za¬man kendi hareketlerinin sonuçlarını daha iyi görecek, gerektiği takdirde düzeltme de yapabilecektir.
KGİ’lerin öğrendikleri konuyla ilgili neleri merak ettiğini bulmaya çalışın. Konuyla hayatları arasında bir bağlantı kurar¬larsa, onunla çok daha yakından ilgileneceklerdir.
Onlara yeni bir şey öğretirken açıklamadan ya da gösterme¬den önce denemeleri için fırsat tanımaya çalısın. Örneğin fen dersinde suyun kaldırma kuvveti konusu işlenirken, açıklama yapmadan ya da göstermeden önce, çeşitli nesneleri denemesine izin verin. Eğer yapması gereken şeyi göstermeniz gerekiyorsa, gördüğünü uygulamasına, sonra da konuyla ilgili sorular sorma¬sına izin verin. Bir yandan yapılacak işi gösterir, bir yandan da konuşursanız, kafası karışabilir. Eğer açıklama yapmanız gere¬kiyorsa, yapılacak işleri küçük parçalar halinde sözlü olarak an¬lattıktan sonra, maketlerle, şemalarla bunu destekleyin.
KGİ’lere işleri öğretirken ya da tekrarlarken, oyun haline dönüştürün. Ayakta durmalarını, kıpırdanmalarını, görsel olarak da dikkatlerini toplamalarını sağlayın; fakat onları sözlü ayrıntılara boğmaktan, konuşmaya zorlamaktan kaçının.
Bu çocukların bir konuyu öğrenmelerini, sonra da bunu gös¬termelerini sağlamak için konuşma ya da dinleme dışında yollar bulmanız ayrı bir önem taşır. Hatta dinleyerek öğrenmeleri ne¬redeyse imkansızdır. Dinlemeleri gerektiğinde not almaları, fış kullanmaları, resim çizmeleri, karalama yapmaları, oyun hamuruyla oynamaları için destekleyin onları. Okurken hem kitap, hem de teyp kullanmasına izin verin. Resimlere bakarken bak¬tıkları kısmı takip etmeleri için parmaklarını kullanmalarına izin verin. Okurken sallanmalarına, kıpırdanmalarına ya da ayakta durmalarına izin verin. Bu hareketler, konsantre olmasını kolay¬laştıracaktır.
Sözlü sunumlara alternatif yaratın. Öğrendiklerini gösterme¬leri için ellerini ve bedenlerini kullanabilecekleri projelerden ya da oyunlardan yararlanmalarını sağlayın. Sözlü sunum yapmala¬rı gerektiğinde görsel malzemelerden yardım almalarını sağla¬yın, istedikleri kadar zaman tanıyın.
Bu çocukları herkesin ortasında konuşmaya zorlamaktan ka¬çının. Teker teker kişilerle yapılan yarışmalar onlar için büyük sıkıntı kaynağıdır. Herhangi bir sorunun cevabını istedikleri ka¬dar düşünmelerine izin verin. Hareket etmek, söyleyeceklerini toparlamalarında yardımcı olabilir. Düşünürken, dinlenirken, hatta biz ödev hazırlarken bile yürüyüş yapmaları için teşvik edin onları. Öğrenirken onların yanında olduğunuzu hissettir¬mek için sırtlarım sıvazlayın.
Bu çocukların konuşma becerilerini geliştirmeleri için yara¬tıcı yöntemler bulmaya çalışın. Genellikle, bildikleri şeyleri bil¬mediklerini düşünürler, hissettiklerini ifade edecek sözler bul¬makta güçlük çekerler. Öğrenme süreci içinde sessizliğe ihtiyaç duyabileceklerini unutmayın, böyle anların farkına varmaya çalışın. Çok fazla söz, dikkatlerinin kolayca dağılmasına sebep olur. Sözlü olarak bilgi aldıkları sırada, hangi sıklıkta molaya ih¬tiyaç duyduklarım keşfetmelerine yardımcı olun, mola istemele¬ri için teşvik edin onları. Hatta sırf bu amaç için zil, ışık vs. gi¬bi sınıf içi bir işaret bile geliştirebilirsiniz. Sınıfta, etraflarında¬ki rahatsız edici seslerin farkına varamayacakları sessiz bir alan¬da konsantre olmalarını sağlayın.
GKİ’leri Eğitmek
GKİ çocuklarına sınıfta yardımcı olmanın en iyi yolu, onlara bolca görsel malzeme sunmak, hareket etmeleri ya da öğrendik¬lerini denemeleri için fırsatlar yaratmak olacaktır. Sözlü talimat¬ların yanı sıra yazılı talimatlar da sunmalısınız bu çocuklara. Ders sırasında konuyu takip etmelerini kolaylaştıracak kısa bir Özet sunun onlara. Not almaları ya da zihinlerinde harita çizme¬leri için destekleyin onları (bilgiyi lineer olmayan bir şekilde kaydetmelerini sağlayacak simgelerden ya da konuyla ilgili söz¬cüklerden faydalanması). Uzun dersleri deneysel çalışmalarla bolün; tablolardan, semalardan, resimlerden ya da öteki görsel malzemelerden mümkün olduğunca yararlanmaya çalışın.
GKİ’lere okumayı Öğretmek için görsel deşifre yöntemini kullanın. Fişler, çok işlerine yarayacaktır. Okudukları şeyin res¬mini zihinlerinde canlandırma yeteneklerini kullanmaya teşvik ederseniz, okuduklarını anlamalın çok daha kolay olacaktır.
Bir işin nasıl yapılacağım Öğretirken sadece göstermeniz, sonra da kendi kendine demesini sağlamanız yeterli olacaktır. Fakat sözlü talimatlardan ilk aşamada kaçınmalısınız. Gördükle¬rini uygulamalarına ve konuyla ilgili sorular sormalarına izin verin. Yapılacak işi gösterirken bir yandan da konuşursanız, ka¬faları karışabilir. İşleri, küçük parçalara bölerek öğretin.
Bu çocuklara, kendilerine olan güvenlerinin gelişmesi için yardım edin. Bir iş yapılacağı zaman onlara çeşitli seçenekler sunun, islediğim seçmesi için onları özgür bırakın. Bir şeyi de¬nemelerine izin verin ve kendilerini nasıl hissettiklerine dikkat edin. İşin ortasındayken seçenekleri değiştirmelerine izin verin. Önemli olan, hangi seçeneğin daha tatmin edici olduğunu keş¬fetmeleri için fırsatlar yaratmanızdır.
GKİ’lerin etkili bir şekilde Öğrenmeleri için, konuyla kendile¬ri arasında bir ilgi kurmaları da önemli bir noktadır. Öğrenmek¬te oldukları şeyin, daha önce öğrendikleriyle ya da yaşadıklarıy¬la ne tür bir ilişkisi olabileceğini keşfetmelerinde yardımcı olun. Böylece, yeni konunun uzun süre akıllarında kalması da kolay¬laşacaktır.
GKİ’lerin bedenlerinde olup bitenleri keşfetmelerini sağlaya¬cak kolay, rahatsızlık vermeyecek yollar bulmaya çalışın. Fizik¬sel faaliyet, neler hissettiklerini fark etmelerini kolaylaştırabilir. Bazı egzersizler yapmaları ya da ellerini kullanarak yapabile¬cekleri hobiler bulmaları için teşvik edin onları. Kendilerine en uygun ders çalışma ortamını bulmalarına yardım edin.
Sözlü sunumların yerine başka alternatifler sunmaya çalışın onlara. Eğer başkalarının karşısında konuşmaları gerekirse, ko¬nuşurken daha Önce hazırladıktan notlardan yararlanmalarını, hareket etmelerini, kendi deneyimlerine dayandırabilecekleri konuları seçmelerini sağlayın.
Konuşurken tüm dikkatlerin üzerlerine toplanacağı durum¬lardan uzak tutmaya çalışın GKİ’leri. Bir sorunun cevabını dü¬şünmeleri için istedikleri kadar zaman tanıyın. Hareket etmenin, söyleyeceklerini bulmalarına büyük faydası olacaktır. Yazı ya¬zarak düşüncelerini belli bir açıklığa kavuşturabilirler. Bir şey düşünürken, test çözerken ya da ödev hazırlarken yürüyüş yap¬malarım tavsiye edin.
Düşündüklerini daha iyi ifade edebilecek sözcükler bulmala¬rı için kelime dağarcıklarını genişletmelerinde yardımcı olun. Hissettiklerini yaratıcı bir şekilde yazarak ifade etmeleri için destekleyin onları.
GKİ’ler, sözlü bilgiyi zihinlerine rahatça alabilmek için ses¬sizliğe ihtiyaç duyarlar. Uzun süre bir şey dinlediklerinde, dik¬katleri dağılır. Bu yüzden yeterince dinlediklerinde konuşmacı¬dan ara vermesini rica edebileceğini öğretebilirsiniz onlara. Sırf bu amaç için bir zil ya da ışık benzeri işaretlerden faydalanılabi¬lir Etraflarındaki rahatsız edici seslerin dikkatlerini dağıtmaya¬cağı, rahatça konsantre olabilecekleri sessiz bir köşe yaratın on¬lara.

GİK’leri Eğitmek
Geleneksel yollarla öğretilen konulan öğrenmek, GİK’ler için oldukça kolaydır. Okuyarak ya da görerek kolaylıkla öğrenebi¬lirler. Okuma öğrenirken fonetik yaklaşım oldukça işlerine yara¬yacaktır. Düşüncelerini yazarak rahatça ifade ederler, hatalarını da kolayca düzeltebilirler. Kişisel hikayelerden diyaloga, şiirden kurmaca düz yazıya kadar çeşitli türlerde yazılar yazmaları için destekleyebilirsiniz.
Her ne kadar sonradan başvuru ihtiyacı hissetmeseler de, GİK’ler iyi not tutarlar. Yazmaları, söyleneni görmelerini sağla¬yacağından, bu yolla bilgi edinmeleri kolay olur. Kısa Özetler onlar için oldukça faydalıdır. Yazılı talimatlarla başa çıkmakta zorlanmazlar, sözlü olarak bilgi edinmeleri de oldukça kolaydır. Sınava son anda hazırlanmayı tercih ederler. Görsel kanalların¬dan çok fazla faydalanmadıkları sürece, yeni bilginin zihinlerin¬de uzun süre kalması zordur. Projeler, sözlü raporlar gibi alter¬natif yollarla öğrenme alanları daha da geliştirilebilir.
GİK’ler, özellikle de okuma ve yazma ödevlerinde nadiren tek başlarına çalışabilirler. Başka öğrencilerle birlikte çalışarak onlara önderlik etmelerini sağlarsanız, öğrendiklerini pekiştir¬miş olurlar. Aynı modeli kullanan öğrencilerle beraber çalışma¬larım sağlayabilirsiniz. Düşüncelerini dile getirmek ya da tartı¬şabilmek için zamana ihtiyaçları olabilir.
Özellikle de fen, ileri matematik, beden eğitimi, el sanatları gibi deneysel konularda, yapılacak işi denemeden önce kendile¬rine gösterilmesini ya da anlatılmasını isterler. Örneğin bir çiçe¬ğin kısımlarını çalışırken, bir arkadaşlarıyla beraber iyi çizilmiş bir şemaya bakarak ve her bölümün işlevlerini tartışarak öğren¬meleri oldukça faydalı olacaktır. Öğretmenleri ya da arkadaşla¬rıyla, çiçeği parçalara ayırma süreci hakkında konuşmaları da faydalı olacaktır.
GİK’ler, belli bir yapısı olan fiziksel faaliyetleri öğrenmede güçlük çekebilirler. Ellerini ya da bedenlerini kullanmayı öğre¬nirken özel yardıma ihtiyaç duyarlar Fiziksel bir beceri onlara Öğretilirken önce nasıl yapılacağı gösterilmeli, sonra bunu öğ¬renmelerinin neden önemli olduğu açıklanmalı, bu becerinin öteki beceriler içindeki yeri anlatılmalıdır. Sonra her bir aşama için farklı bir mecazdan yararlanılabilir. Bedenlerinin alacağı şe¬kil, görsel bir imgeye benzetilebilir. Örneğin, "Vücudunun bir saat olduğunu varsay. Bu egzersize alışmak için, önce ellerini 2'ye ve 10'a getir" gibi cümleler kurabilirsiniz.
Sonra, aynı mecazı devam ettirerek bir adım ileri gidilebilir: "Şimdi kollarını 3'e ve 9'a denk gelecek şekilde hareket ettir." Bu aşamada sözlü olarak, doğru yapıp yapmadıklarını duymak isteyebilirler. En sonunda, kendi kendilerine denemeye başlaya¬bilir, bu sırada da rahat davranabilmek için yalnız kalmak iste¬yebilirler. Her bir aşamayı öğrenirken ihtiyaç duydukları zama¬nı onlara vermeye çalışın.
GİK’ler okulda çoğu zaman başarılı olup, iyi notlar alsalar da, yeterince iyi öğrenmediklerini düşünebilirler. Yeni bilgileri ha¬yata geçirebilecekleri, unutmayacak kadar iyi öğrenebilecekleri fırsatlar tanıyın onlara. Hayvanlar hakkında sadece okuyarak bilgi edinmeyin, besleyecek bir evcil havan alın. Çömleklere sa¬dece bakmayın, siz de çömlek yapın. Bir oyunu okumakla yetin¬meyin, canlandırın.
Çeşitli Konuları Öğretmede Uygulayabileceğiniz Yöntemler
Okuma: GİK’lar ve İGK’lar için fonik yaklaşım; GKİ’ler için görsel deşifre metodu; KİG’ler, KGİ’ler ve İKG’Ier için bütünsel dil yaklaşımı ile deneysel yaklaşımlar oldukça yararlı olacaktır. Okuduğunu tekrarlamak, bütün modellerin daha iyi anlamaları¬nı sağlayacaktır.
Yazma: Başlangıç aşamasında gramerden ve imladan çok an¬lam vurgulanmalıdır. KİG’ler ve İKG’Ier, özellikle de zaman kı¬sıtlaması olduğunda uzun okuma ya da yazma ödevlerini ta¬mamlamakta güçlük çekerler. Yazılı materyali yavaş kavradıkla¬rından, bu çocuklara kısa ödev ya da uzun zaman verilmelidir. Yazılı sınavlarda da zorlanabilirler. Kendi yaşadıklarım yazma¬ları ya da Önce teybe seslerini alıp, sonra bunları kağıda dökme¬leri işlerini bir hayli kolaylaştıracaktır. Söyleyeceklerini yazmadıkları ya da planlamadıkları sürece GKİ’ler ve KGİ’ler, sözlü su¬num yapmakta çok zorlanırlar. Okudukları ya da yazdıkları ko¬nu onlar için yeterince ilgi çekiciyse, İGK’lar ve GİK’ler bu alan¬da çok başarılı olurlar.
Matematik:
Ellerle uygulama yapma yaklaşımı, GKİ’ler ve KGİ’ler için çok yararlı olacaktır. Anlatmaktan çok göstermek iş¬lerine yarayacaktır. İGK’ler ve İKG’ler, matematiksel modellerin tamamını görmeyi ve bunları tartışmayı isteyeceklerdir. KİGler, hakkında konuşabilecekleri somut deneyimlere ihtiyaç duyarlar. GİK’ler de takım çalışması yapıp, başkalarına konuyu anlattıkla¬rında başarılı olacaklardır.
Fen:
KGİ’ler, GKİ’ler ve KİG’ler en iyi önce deneyerek, ardın¬dan da küçük gruplar halinde tartışarak öğrenirler. İKG’ler, İGK lar ve GİK’ler, deneyden önce ve deney esnasında tartışma yap¬maya ihtiyaç duyarlar.
Tarih ve Sosyal Bitimler:
İGK’lar, bu alanda çok başardı ola¬caklardır. KİG’lere ve İKG’lere öğrendiklerini göstermeleri için uzun yazılı raporlardan ya da testlerden Öte, başka seçenekler tanınmalıdır. Örneğin sözlü sunum yapmaları, canlandırma yapmaları sağlanabilir ya da bilgiyi okumanın dışında da edine¬bilecekleri yollar önerilebilir. GKİ’ler ve KGİ’ler, kostümler, ha¬ritalar, maketler yapmaya teşvik edilmelidirler. İGK’ler ve GİK’¬ler de uzun hikayeler yazmalı, yazılı bilgileri teybe kaydetme¬lidirler.
Yabancı Dil:
GKİ’ler ve KGİ’ler, iyi bir aksana sahip olabilir¬ler, fakat dile direkt olarak maruz kalmadıktan sürece konuşma dilinde kullanılan sözcükleri öğrenemeyebilirler. KGİ’ler ve İKG’ler yabancı dili konuşmadan önce okumak zorunda kalmış¬larsa, öğrenme güçlüğü çekebilirler. İGK’ler ve GİK’ler hem oku¬ma hem de konuşma konusunda başarılıdırlar. İlerisim kurabil¬me, öncelikli amaç olmalıdır. Çocuklar Öğrendikleri dili. günlük yaşamlarında kullanabilmeliler; örneğin en popüler sarkılan söyleyebilmeli ya da mektup yazabilmeliler.
Müzik:
Şarkı söylemeyi ya da enstrüman çalmayı çok seven KİG’Ier ve İKG’ler için nota okumak zor olabilir. İGK’lar hem gar¬kı söylemede, hem de belli bir ritme göre enstrüman çalmada güçlük çekebilirler. KGİ’ler ve GKİ’ler, armoni, komposizyon ko¬nularında başarılıdırlar, müziği bir bütün olarak algılayabilirler. GİK’ler vurmalı çalgılarda ve şarkı sözü yazmada çok başarılı¬dırlar.
Görse! Sanatlar:
Bu sanatlar, GKİ’lerin ve KGİ’lerin konuşarak ifade etmede güçlük çektikleri duygularını dışa vurmaları için en iyi yoldur. ÎGK’lar ve GİK’ler, iş yaparken konuşma ihti¬yacı duyabilirler. İKG’ler ve KİG’ler, üç boyutlu ortamlarda iyi çalışmalarına rağmen, ürettiklerini sergilemede çekingen olabi¬lirler. Görsel sanatlar çocuklara kendilerini ifade etmenin, aynı zamanda da sorun çözmenin, eleştirel düşünme becerisi elde et¬menin bir yolu olarak öğretilmelidir.
Beden Eğitimi ve Elişi:
KİG’ler, GKİ’ler ve KGİ’ler izleyerek ya da deneyerek bu tür işleri başarabilirler. GİK’ler ve İGK’lar ise deneme yapmadan önce sözlü talimatlara, benzetmelere ihtiyaç duyarlar. Belli bir yapısı olan egzersizleri sürekli bir şekilde yapmada zorlanabilirler. İKG’ler için de önce yapmaları gereken iş tarif edilmelidir; sonra öteki çocuklar için mükemmel birer koç olabilirler.
Derleyen: Ayşe Tong
Çapa İlköğretim Okulu Sosyal Bilgiler Öğretmeni